جنگ و نقش قدرتهاي خارجي
راديو اسرائيل در اين باره گفت: «براي دولت واشنگتن كمال مطلوب آن است كه جنگ كنوني بدون پيروزي يكي از طرفين پايان يابد، زيرا رژيم كنوني ايران كه آمريكا را شيطان بزرگ لقب داده، در صورت پيروزي در جنگ براي صدور انقلاب خود گستاخ تر خواهد شد، روي اين اصل، تا هنگامي كه ايران در آستانه تجزيه قرار نگرفته و رژيمي كه بر سر كار است مي تواند از تسلط كمونيزم و پيشروي شوروي جلوگيري كند، ادامه جنگ ايران و عراق موجب نگراني نخواهد بود و دولت واشنگتن به روش بي طرفي در اين نزاع ادامه خواهد داد.»
نقش قدرتهاي خارجي در جنگ
«آمريكا پس از حمله گسترده اخير ايران، علي رغم موضع سابق خود در قبال جنگ ، سخت به وحشت افتاده و خواستار پايان دادن سريع به اين جنگ است، زيرا به عقيده آمريكا پيروزي ايران در جنگ باعث محكم تر شدن موضع دولت ايران شده و استقرار امنيت در منطقه را مختل خواهد كرد.»
نقش ابرقدرتها
«آمريكا در برابر هرگونه تغيير اساسي در منطقه خليج فارس كه ناشي از جنگ عراق و ايران باشد ، بي تفاوت نخواهد بود.»
روزنامه واشنگتن پست : «نگراني آمريكا و كشورهاي منطقه اين است كه ايران پس از پيروزي تشويق شده و مي خواهد جنگ را به داخل خاك عراق بكشاند.»
روزنامه نيويورك تايمز : «آمريكا اين حادثه (پيروزي ايران)را شكست بزرگ رواني و نظامي براي رژيم صدام حسين مي داند و كابينه ريگان در مورد احتمال حمله ايران به داخل خاك عراق و يا سرعت بخشيدن به فشارها و خرابكاري از داخل به قصد سرنگوني رژيم صدام ، نگران است .»
وزير دفاع وقت آمريكا (كاسپار واينبرگر) : «پيروزي ايران در جنگ با عراق به نفع آمريكا نخواهد بود.»
خبرگزاري فرانسه نيز به نقل از يك ديپلمات آمريكايي گفت: «سقوط رژيم عراق خواه به دنبال يك شكست نظامي و خواه به علت يك خرابكاري داخلي ، عواقبي پيش بيني نشده ولي مطمئناً بسيار وخيم برثبات خليج فارس ـ كه منطقه اي حياتي براي واشنگتن به حساب مي آيدـ به دنبال خواهد داشت.»
روزنامه انگليسي زبان اينترنشنال تريبون چاپ فرانسه در مورد تغيير توازن در منطقه نوشت: «اين دومين بار است كه طي سه سال گذشته تعادل قدرت در خاورميانه بر هم مي خورد. اولين بار با امضاي قرار داد كمپ ديويد مصر نقش رهبري خودررا در جهان عرب از دست داد و عملاً از سوي كشورهاي عرب به كنار گذاشته شد… جمهوري اسلامي نيز قصد دارد به ايفاي نقش قدرت اول و پر كردن جاي خالي رهبري در خاورميانه عربي بپردازد.»
الكساندر هيگ وزير خارجه وقت آمريكا : «اين خطر بزرگ وجود دارد كه جنگ به كشورهاي همسايه نيز سرايت كند و هم اكنون هم مناسبات بين كشورهاي عربي را تيره ساخته است. از اين گذشته امكان دارد دگرگوني هاي پيش بيني نشده و دوردستي را در موازنه منطقه به وجود آورد و به شوروي فرصت دهد، به گسترش نفوذ در منطقه بپردازد.»
كيسينجر: «اگر عراق جنگ را برده بود، امروز نگراني و وحشت در خليج فارس نبود و منافع ما در منطقه به آن اندازه كه اينك در خطر قرار دارد ، مخاطره آميز نمي شد. در هر حال ، با توجه به اهميتي كه توازن قوا در اين منطقه دارد، اين به نفع ما است كه هر چه زودتر آتش بس برقرار كرده و تدريجاً به رژيم سازش كاري كه در آينده احياناً جايگزين رژيم ايران مي شود ، نزديك شويم.»
روزنامه كريستين ساينس مانيتور : «خطر گسترش جنگ به خارج از مرزهاي ايران ، ثبات منطقه را مورد تهديد قرار داده و آمريكا به بررسي سياست استراتژيكي دشمن در خليج فارس پرداخته است.»
هيگ وزير خارجه آمريكا : «آمريكا براي حفظ صلح خاورميانه دست به سه ابتكار ديپلماتيك خواهد زد. اگر بخواهيم به يك نظم مسالمت آميز بين المللي اميدي داشته باشيم، بايد وقايع خاورميانه را شكل دهيم و اكنون لحظه ورود آمريكا در خاورميانه است. آمريكا براي پايان دادن به جنگ ايران و عراق، فعال كردن مذاكرات خود مختاري فلسطين ، رفع تهديد از آغاز جنگ حد و مرزي لبنان و اسرائيل ، اقدام خواهد كرد. اين ابتكار ها به يكديگر مربوط و با كشورهاي ديگر نيز هم آهنگ خواهد بود.»
«ما خواهان آن هستيم كه اين جنگ به طريقي پايان يابد كه ثبات منطقه را بر هم نزند، چون پيروزي ايران يقيناً در جهت منافع ملي ما نخواهد بود.»
روزنامه سووتيسكايا چاپ شوروي با تأكيد بر پايان دادن به جنگ نوشت: «ادامه جنگ ايران و عراق تنها به نفع آمريكا است كه براي دخالت نظامي در منطقه خليج فارس مترصد فرصت مناسب مي باشد و پنتاگون تا كنون انجام يك عمليات وسيع را طرح ريزي كرده است.»
جيمز بيل در كتاب عقاب و شير مي نويسد: «با عمليات نظامي موفقيت آميز ايران در سال 1982 ميلادي و حملات متعاقب آن به عراق، سيلست گذاران آمريكايي از پيروزي ايران به هراس افتادند. آمريكا از اواسط سال 1983 ميلادي ، اقدام به حمايت از عراق نمود. »
نيويورك تايمز : «تصميم آمريكا به كمك حياتي به بغداد آن هم در اوايل جنگ هشت ساله با ايران ، نتيجه اخطار آژانس هاي متعدد جاسوسي آمريكا پيرامون اين مطلب بود كه عراق در آستانه ساقط شدن توسط ايران است.»
واشنگتن پست:
«عربهاي خليج فارس اگر 20 ماه پيش با اين تجاوز موافقت نكرده بودند ، امروز در موقعيت بهتري بودند.»
« كويت در ابتداي جنگ بي طرف بود ، اما پس از فتح خرمشهر توسط نيروهاي ايران ، عربها بر خود لرزيدند و بي صبرانه به حمايت از صدام حسين برخاستند.»
حسين ، شاه اردن نيز علاوه بر تماس هاي ديپلماتيك ، آمادگي اردن را براي اعزام داوطلب به ميدان جنگ براي حمايت از عراق اعلام كرد.
در اين حال، بر اساس گزارش محرمانه مجله المستقبل چاپ پاريس ، يكي از كشورهاي عربي به ايران گوش زد كرد كه برخي از كشورهاي عرب تصميم سري گرفته اند كه در وضع ويژه عملاً وارد اين جنگ شوند.
روزنامه ليبراسيون:
«آمريكا ، اروپا و برخي از كشورهاي منطقه ، ابتكارات متعددي را براي پايان دادن به جنگ به كار گرفتند تا از سقوط صدام جلوگيري كنند.»
كمك هاي خارجي به عراق
منبع: روزنامه «كريسچين ساينس مانيتور» چاپ آمريكا
تاريخ: 5 مرداد 1369 برابر با 27 ژوئيه 1990
عنوان : صدام حسين در صدد يافتن تفوق
«پرزيدنت حسين جنگ با ايران را با اين نيت آغاز كرد كه به سرعت به پيروزي دست يابد اما زماني كه در گيري گرفتار ركود شد وي ناگزير از آن گردد كه به طور روز افزون به كمكهاي مالي اعراب ، كويت و ساير كشورهاي غني از نفت متكي گرديد. وي تقاضاي كمك اقتصادي را اينطور توجيه مي كند كه او از جانب تمام كشورهاي عرب با ايران درگير جنگ بوده است.»
كمك هاي قدرتها
منبع: راديو بي بي سي
تاريخ : 13 مرداد 1369 برابر با 4 اوت 1990
ساعت: 30/19
«اتحاد شوروي ، فرانسه و ساير كشورها مقادير زيادي اسلحه به او فروختند كه پول بيشتر آن هنوز پرداخت نشده است. تقريباً هيچ صدايي بلند نشد كه صدام حسين بايد به علت تجاوز به ايران محكوم به مجازات شود.»
منبع:روزنامه «اومانيته» ارگان حزب كمونيست فرانسه
«در واقع سياست صادركنندگان اسلحه است كه درگيري هاي خطرناك را در مناطق ، امكان پذير مي سازد. طي ده سال گذشته فرانسه يك هزار فروند موشك از نوع اگزوسه به عراق تحويل داده است.»
منبع: راديو كلن (آلمان)
تاريخ: 16 مرداد 1369 برابر با 7 اوت 1990
ساعت: 30/21
«… قروض عراق بخصوص به فرانسه و اتحاد جماهير شوروي كه قسمت اعظم تسليحات و تجهيزات نظامي را به عراق تحويل داده اند بسيار سنگين است… »
منبع: «كلود شسون» وزير خارجه اسبق فرانسه در زمان ميتران در يك مصاحبه تلويزيوني در انگليس
«كمكهاي نظامي و غير نظامي فرانسه به عراق در اول جنگ اين كشور با ايران به خواست برخي از اعضاي دائمي شوراي امنيت در سال 1980 (1359) و 1981 (1360) صورت گرفته است. اعضاي دائمي شوراي امنيت در يك تصميم اعلام نشده در زمينه حمايت از عراق در برابر جمهوري اسلامي ايران، به توافق رسيده بودند.. در دوران جنگ عراق با ايران ، كشورهاي عربي از جمله كويت و عربستان در تماسهاي مستقيم با فرانسه مصرانه از پاريس خواسته بودند كه كمكهاي نظامي بيشتري در اختيار عراق قرار گيرد. »
منبع: «رابرت هانتز» از مسئولين سابق شوراي امنيت ملي آمريكا در مصاحبه با شبكه تلويزيوني «سي ان ان»
«ما در محاسبات خود در مورد توان نظامي ايران دچار اشتباه شديم و براي اجتناب از پيروزي ايران در جنگ بسرعت به سمت عراق گرايش يافتيم.»
منبع: تلويزيون انگليس به نقل از كارشناسان ارشد و مقامات سابق پنتاگون
«… سياست دولتهاي آمريكا و انگليس مخالفت با انقلاب اسلامي در ايران بوده و در اين راه تا آنجا پيش رفته اند كه از هيچ كمكي حتي كمكهاي نظامي به عراق خودداري نكردند.»
منبع: شبكه تلويزيوني «اي بي سي » آمريكا
تاريخ: 20 شهريور 1369 برابر با 11 سپتامبر 1990
عنوان: خطي بر روي شن
«آمريكا در طول جنگ ايران و عراق به هيچكدام از طرفين جنگ افزار نمي فروخت. لكن تا زمانيكه صدام حسين از مرز كويت عبور نمود و وارد اين كشور گرديد، شركت هاي آمريكايي بطور قانوني و غير قانوني آن نوع فن آوري كه در اختيار وي قرار مي دادند كه حتي اكنون نيز او را قادر مي سازد به برنامه هاي ساخت پيشرفته ترين جنگ افزارها ادامه دهد. »
منبع: روزنامه «آبزرور» چاپ لندن
تاريخ: 1 مهر 1369 برابر با 23 سپتامبر 1990
عنوان: ايران دشمن را سر مي دواند
«آخرين باري كه كشتي هاي غربي به خليج فرستاده شدند. به منظور حمايت از عراق و سرپوش گذاشتن روي تفوق دريايي در خليج بود. اگر عربستان سعودي ، اروپا و شوروي به منظور كمك به عراق جهت خشكاندن چشمه نوظهور بنياد گرايي نيروي نظامي ، لوازم يدكي و پول روانه خليج فارس نمي كردند ايران متحمل اين همه تلفات در جنگ نمي شد. »
منبع: راديو آمريكا
تاريخ: 6 مهر 1369 برابر با 28 سپتامبر 1990
ساعت: ـ/21
«… و بنا به گزارشهاي منتشر شده آمريكا عراق را در جريان اطلاعات محرمانه پيرامون چگونگي استقرار و آرايش سپاهيان ايران قرار داد.»